Η Βόχα στον χρόνο- Βραχάτι 16-17 Οκτωβρίου επετειακό επιστημονικό συνέδριο

176

Η ΒΟΧΑ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ
ΒΡΑΧΑΤΙ 16-17 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2021
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
ΔΗΜΟΣ
ΒΕΛΟΥ-ΒΟΧΑΣ
Alkyon Resort Hotel & Spa

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ:
ΔΗΜΟΣ
ΒΕΛΟΥ-ΒΟΧΑΣ
ΝΠΔΔ ΑΝΕΛΙΞΗ
ΔΗΜΟΥ ΒΕΛΟΥ-ΒΟΧΑΣ
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ:
ΑΝΝΙΒΑΣ ΠΑΠΑΚΥΡΙΑΚΟΣ
ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΒΕΛΟΥ-ΒΟΧΑΣ
ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ:
Βουδούρης Κώστας, Καθηγητής ΑΠΘ, Πρόεδρος Ελληνικής
Επιτροπής Υδρογεωλογίας
Δουλαβέρας Αριστείδης, Τ. Αναπληρωτής Καθηγητής
Λαογραφίας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
Λώλος Γιάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής Αρχαιολογίας,
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Πανοπούλου Αγγελική, Κύρια Ερευνήτρια, Ινστιτούτο
Ιστορικών Ερευνών / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
Πέρρα Φωτεινή, Επίκουρος Καθηγήτρια Μεσαιωνικής
Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
Πουλόπουλος Νίκος, Επίκουρος Καθηγητής Ιστορίας,
Πανεπιστήμιο του Μιζούρι-Σεντ Λούις
Δημητρίου Κωνσταντίνα, Διπλ. Πολιτικός Μηχανικός ΜΕng,
Γενική Γραμματέας Δήμου Βέλου-Βόχας, Γενική Διευθύντρια
Α.Ο. «Δημόπρακτος Α.Ε.»
Μασούρη Κατερίνα, Υπεύθυνη Γραφείου Επικοινωνίας και
Δημοσίων Σχέσεων, Γραμματέας Δημάρχου Βέλου-Βόχας
Αθανασούλη Γιώτα, Δημοσιογράφος, Γραφίστρια
Ηιστορία ενός τόπου είναι η ραχοκοκαλιά του· εκεί στηρίζεται για να
ανορθώσει το “μπόι” του στους αιώνες. Ο δικός μας ο τόπος, η εύφορη
γη που έζησε εκατοντάδες γενιές ανθρώπων, η Βόχα, έχει μια ξεχωριστή,
μοναδική και πολυδιάστατη ιστορία που απλώνεται στον Χρόνο και
ταξιδεύει στον Καιρό.
Αυτήν την ιστορία, τη δική μας – άγνωστη εν πολλοίς – “ραχοκοκαλιά”, θα
επιχειρήσουμε να ψηλαφίσουμε με τη βοήθεια ειδικών Επιστημόνων μέσα
από τις εργασίες του Συνεδρίου «Η Βόχα στον Χρόνο».
Το Συνέδριο μας είναι επετειακό, γιατί αφορμή για την διοργάνωσή του
είναι η συμπλήρωση, φέτος, 200 ετών από την έναρξη της Ελληνικής
Επανάστασης. Αιτία όμως για την πραγματοποίησή του αποτελεί η ασίγαστη
επιθυμία μας να γνωρίσουμε σε βάθος τον τόπο μας και την ιστορία του,
έτσι ώστε να διεκδικήσουμε το μέλλον που του αξίζει.
Ως δήμαρχος Βέλου-Βόχας οφείλω να ευχαριστήσω την Επιστημονική και
την Οργανωτική Επιτροπή, που δούλεψαν ακούραστα ώστε να υλοποιηθεί
το Συνέδριο «Η Βόχα στον Χρόνο» και να σας καλωσορίσω στις εργασίες του
που πιστεύω θα αποτελέσουν για όλους μας μια ενδιαφέρουσα αναμόχλευση
του παρελθόντος και μια ελπιδοφόρα προοπτική του μέλλοντός μας.
Τηρούνται πρωτόκολλα Covid-19 (είσοδος με πιστοποιητικό Εμβολιασμού, πιστοποιητικό νόσησης ή rapid test 48 ωρών)
Το Συνέδριο
είναι αφιερωμένο
στη μνήμη
του Αθάνατου,
Έλληνα Συνθέτη,
Μίκη Θεοδωράκη
09:30 – 10:00 Εγγραφές – Προσέλευση – Καφές
10:00 – 10:30 Τελετή Έναρξης – Χαιρετισμοί
10:30 – 11:30 Συνεδρία 1
ΓΕΩΛΟΓΙΚΑ-ΣΕΙΣΜΟΛΟΓΙΚΑ & ΥΔΑΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΟΧΑΣ
Προεδρείο: Απόστολος Πλαστήρας, Βιολόγος, Διευθυντής Σπουδών Homo Educandus Αγωγή
Σπύρος Παυλίδης, Ομότιμος Καθηγητής ΑΠΘ, Πρόεδρος Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρείας
Σεισμοί του γεωλογικού και ιστορικού παρελθόντος στον ανατολικό Κορινθιακό,
εδαφικές διαρρήξεις και μέτρα προστασίας από σεισμούς
Σωτήρης Κοκκάλας, Καθηγητής Γεωλογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών
Η γένεση του Κορινθιακού Κόλπου και η εξέλιξη των ενεργών ρηγμάτων
στο ανατολικό του τμήμα
Κώστας Βουδούρης, Καθηγητής ΑΠΘ, Πρόεδρος Ελληνικής Επιτροπής Υδρογεωλογίας
Το υδατικό πρόβλημα της Βόχας: Υφιστάμενη κατάσταση και προοπτικές
11:30 – 11:45 Διάλειμμα – Καφές
11:45 – 13:00 Στρογγυλή Τράπεζα 1
ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΒΟΧΑΣ
Συντονισμός: Μιχάλης Χρηστάκης, Διδάκτωρ, Γενικός Γραμματέας Δήμου Νέας Σμύρνης, Πρόεδρος
Π.Ε.Γ.Γ. Ελλάδος «Κλεισθένης»
Χρήστος Δήμας, υφυπουργός Έρευνας και Τεχνολογίας
Έρευνα και Καινοτομία στην Ελλάδα και ευκαιρίες για την Βόχα
Χαράλαμπος Κασίμης, πρώην ΓΓ Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων,
Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Οι προκλήσεις και ευκαιρίες για την ελληνική γεωργία: Από τις διεθνείς εξελίξεις στις
εθνικές και τοπικές συνθήκες
Ραφαήλ Μάρκελλος, Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Norwich Business School,
University of East Anglia
Πῶς ἂν πλουτήσαιμι, Διὸς καὶ Λητοῦς υἱέ;
Πέντε προτάσεις για την Οικονομική Ανάπτυξη της Βόχας
13:00 – 13:45 Διάλειμμα – Ελαφρύ Γεύμα
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΣΑΒΒΑΤΟ 16 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ
ΔΗΜΟΣ
ΒΕΛΟΥ ΒΟΧΑΣ
13:45 – 14:45 Συνεδρία 2
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ ΤΗΣ ΒΟΧΑΣ
Προεδρείο: Παναγιώτα Κασίμη, Αρχαιολόγος, Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κορινθίας
Γιάννης Λώλος, Αναπληρωτής Καθηγητής Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Εἰ τὸ μέσον κτήσαιο Κορίνθου καὶ Σικυῶνος: τεκμήρια για την αξιοποίηση της
εύφορης πεδιάδας της Βόχας στην αρχαιότητα
Στέλιος Δαμίγος, Ιστορικός – ερευνητής, Νομισματική Συλλογή ΚΙΚΠΕ
Κυνηγώντας Χίμαιρες: Οι νομισματικοί τύποι Κορίνθου και Σικυώνος ως όρια
φαντασιακών κοινοτήτων
Αναστασία Δανούση, Αρχαιολόγος
Μιχάλης Λύρας, Αρχαιολόγος
Νεκροταφείο Αρχαϊκών – Κλασικών χρόνων στο Ζευγολατειό Κορινθίας
Δήμητρα Κ. Σαρρή, Αρχαιολόγος ΕΦΑ Κορινθίας, Υποψ. Διδάκτωρ Παν/μίου Χαϊδελβέργης
Γεώργιος Κ. Καλλής, Αρχαιολόγος
Αρχαιολογικά κατάλοιπα της Ρωμαϊκής εποχής στο Ζευγολατειό
14:45 – 15:00 Διάλειμμα – Καφές
15:00 – 15:45 Συνεδρία 3
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΤΗΣ ΒΟΧΑΣ
Προεδρείο: Φωτεινή Πέρρα, Επίκουρος Καθηγήτρια Μεσαιωνικής Ιστορίας, Πανεπιστήμιο
Πελοποννήσου
Μιχαήλ Κορδώσης, Καθηγητής Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Η περιοχή ανάμεσα στην Κόρινθο και τα Βασιλικά με βάση το εκδοθέν φορολογικό
κατάστιχο των Acciaiuoli (1365 μ.Χ.)
Σεγιέντ Μοχαμάντ Ταγκί Σχαριάτ-Παναχί, Επίκουρος Καθηγητής Ιστορίας,
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Η πεδιάδα της Βόχας μετά την Οθωμανική κατάκτηση
Αγγελική Πανοπούλου, Κύρια Ερευνήτρια, Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών / Εθνικό
Ίδρυμα Ερευνών
Η πεδιάδα της Βόχας: Οικισμοί, γαιοκτησία και καλλιέργειες την περίοδο
της Β’ Βενετοκρατίας
15:45 – 16:00 Διάλειμμα – Καφές

16:00 – 16:45 Συνεδρία 4
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ & ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΒΟΧΑΣ
Προεδρείο: Nικόλαος Μπούρας, Αρχιτέκτων Μηχανικός ΕΜΠ
Ελένη Μπαρμπαρίτσα, Δρ. Αρχαιολόγος, ΥΠ.ΠΟ.Α. – Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας
Βυζαντινές αρχαιότητες της ευρύτερης περιοχής Βέλου – Βόχας
Απόστολος Παπαφωτίου, Διδάκτωρ, Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π., Τοπογράφος
Μηχανικός Ε.Μ.Π.
Ενετική Υδατογέφυρα στον Άσσο, Δήμου Κορινθίων (Ιστορία – κατασκευή)
Μεταξούλα (Ξένια) Χρυσάφη-Ζωγράφου, Αρχιτέκτων Μηχανικός ΑΠΘ
Το δομημένο περιβάλλον στην Βόχα πριν την Επανάσταση και η εξέλιξή του
16:45 – 16:50 Κλείσιμο 1ης Μέρας
Γιάννης Λώλος, Αναπληρωτής Καθηγητής Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
17:00 – 18:00 Πολιτιστικη Δραση:
Παρουσίαση αυθεντικών παραδοσιακών ελληνικών φορεσιών από το Θέατρο «Δόρα
Στράτου», σε συνεργασία με τον Χορευτικό & Λαογραφικό Σύλλογο Στιμάγκας «Θύαμις»
20:00 Δείπνο προσκεκλημένων – εισηγητών
10:15 – 10:30 Έναρξη 2ης Μέρας
10:30 – 11:30 Στρογγυλή Τράπεζα 2:
ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΒΟΧΑΣ
Συντονισμός: Κωνσταντίνα Δημητρίου, Διπλ. Πολιτικός Μηχανικός ΜΕng, Γενική Γραμματέας του
Δήμου Βέλου-Βόχας
Νικόλαος Ταγαράς, Υφυπουργός Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος
Η αναπτυξιακή πολιτική των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων στο Δήμο Βέλου-Βόχας
Νεκτάριος Σπηλιόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος Αναπτυξιακού Οργανισμού
«ΔΗΜΟΠΡΑΚΤΟΣ Α.Ε.», Γενικός Γραμματέας Δήμου Κορινθίων, Διπλωματούχος
Πολιτικός Μηχανικός MSc., ΜΒΑ
Μορφές Βιώσιμων αναπτυξιακών πολιτικών στην Βόχα μέσω των Αναπτυξιακών
Οργανισμών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Γιώργος Ψυχογιός, Βουλευτής Κορινθίας
Η διάβρωση των ακτών ως κρίσιμο ζήτημα για την καθημερινότητα αλλά και
την ανάπτυξη της Βόχας και της Κορινθίας
11:30 – 11:45 Διάλειμμα – Καφές
ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ
11:45 – 12:30 Συνεδρία 5
ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑ-ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΒΟΧΑΣ
Προεδρείο: Δήμητρα Τσεπεντζή, Εκπαιδευτικός – συγγραφέας
Νίκος Πουλόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Ιστορίας, Πανεπιστήμιο του
Μιζούρι-Σεντ Λούις
Από Αγωνιστές σε Αγρότες και από Πολεμιστές σε Πολίτες: Οι Βοχαΐτες από τον Αγώνα
της Ανεξαρτησίας του 1821, ως και το πρώτο Σύνταγμα του Ελληνικού Βασιλείου το 1844
Σωτήριος Κοκκωνάκης, Εκπαιδευτικός – Ιστορικός
Η εκπαίδευση στον πρώτο δήμο Κορινθίων (Εξαμίλια-Βέλο) τον 19ο αιώνα
Αριστείδης Δουλαβέρας, Τ. Αναπληρωτής Καθηγητής Λαογραφίας, Πανεπιστήμιο
Πελοποννήσου
Γεωργικά Λατρευτικά Έθιμα στην Παραδοσιακή Κοινωνία της Βόχας
12:30 – 12:45 Διάλειμμα – Καφές
12:45 – 13:45 Συνεδρία 6
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ & ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΒΟΧΑΣ
Προεδρείο: Αριστείδης Δουλαβέρας, Τ. Αναπληρωτής Καθηγητής Λαογραφίας, Πανεπιστήμιο
Πελοποννήσου
Ελευθερία Δαλέζιου, Διδάκτωρ, Ιστορικός – Αρχειονόμος, Αμερικανική Σχολή Κλασικών
Σπουδών στην Αθήνα
Γεώργιος Φίλης: Ο φιλόπατρις Κορίνθιος. Από τη Στιμάγκα Κορινθίας στο Μπάφαλο
της Νέας Υόρκης – Μια διαδρομή ανιδιοτελούς προσφοράς
Μαίρη Χάψα, Δρ. Φιλόλογος – Εκπαιδευτικός
Η Βόχα ως αφηγηματικός χώρος στο έργο του Ντίνου Βλαχογιάννη
«Βοχαΐτικες ιστορίες»
Δημήτριος Αθανασίου, Θεολόγος – Εκπαιδευτικός
Βλάσης Τσοτσώνης: Ο ζωγράφος των Αγγέλων – Συνδετικός κρίκος ουρανού
και γης
Γιώργος Μονεμβασίτης, Κριτικός & Ιστορικός Μουσικής
Βράχο, βράχο τον καημό μου, στο Βραχάτι τον ξεχνώ: Το Βραχάτι τοπόσημο
αναφοράς στην εργογραφία (και τη ζωή) του Μίκη Θεοδωράκη
13:45 – 13:55 Πολιτιστικη Δραση:
Μίκης Θεοδωράκης: Τραγούδια από τον κύκλο Επιτάφιος, μεταγραμμένα για κλασική
κιθάρα και ερμηνευμένα από τον Ιάκωβο Κολανιάν
13:55 – 14:00 Κλείσιμο Συνεδρίου
Κωνσταντίνα Δημητρίου, Διπλ. Πολιτικός Μηχανικός, Γενική Γραμματέας του Δήμου
Βέλου-Βόχας

ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ
Στο τέλος των εργασιών της πρώτης μέρας του συνεδρίου θα
παρουσιαστούν μια πλειάδα αυθεντικών παραδοσιακών ελληνικών
φορεσιών τόσο ανδρικών όσο και γυναικείων από διάφορες περιοχές
της χώρας μας, οι οποίες ανήκουν στο Θεάτρο «Δόρα Στράτου».
Η παρουσίαση θα γίνει από τον Χορευτικό & Λαογραφικό Σύλλογο
Στιμάγκας «Θύαμις», με τη συνεργασία και επιμέλεια του Θεάτρου
«Δόρα Στράτου».
Οι παρευρισκόμενοι θα έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν από κοντά
εξαιρετικά δείγματα της ελληνικής παραδοσιακής κεντητικής και
ραπτικής τέχνης.
Στο τέλος των εργασιών της δεύτερης μέρας του συνεδρίου
οι παρευρισκόμενοι θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν
τραγούδια από τον κύκλο Επιτάφιος του Μίκη Θεοδωράκη,
μεταγραμμένα για κλασική κιθάρα σε ερμηνεία του
διεθνώς διακεκριμένου κιθαριστή Ιάκωβου Κολανιάν.
Το έργο του Ιάκωβου Κολανιάν πάνω στον “Επιτάφιο”
εξήρε ο ίδιος ο Μίκης Θεοδωράκης ο οποίος σε σχετική
αναφορά του σημείωσε μεταξύ άλλων:
«…βρίσκω ότι αφʼ ενός παραμένει πιστός στο πνεύμα
και το γράμμα του «Επιτάφιου», ενώ αφʼ ετέρου
του προσφέρει ένα εκπληκτικό «πλάτος» και βάθος
εκμεταλλευόμενος όλες τις μεγάλες τεχνικές και
εκφραστικές δυνατότητες του σπουδαίου και δύσκολου
αυτού οργάνου (…) βρίσκω την παρούσα διασκευή ως την
πλησιέστερη στο πνεύμα του έργου (…) Σε ανάλογο ύψος
τοποθετώ και τον ερμηνευτή κιθαρίστα Κολανιάν, που σε
πολλά σημεία του έργου φαίνεται να αγγίζει τα όρια της
τεχνικής και εκφραστικής τελειότητας».
Σε όλη τη διάρκεια του Συνεδρίου θα λειτουργεί παράλληλη Έκθεση Ιστορικών
Εγγράφων, Επιστολών και Χαρτών-Γκραβούρων από την εποχή της Ελληνικής
Επανάστασης και τις πρώτες δεκαετίες του Νεοελληνικού Κράτους.
Η ΒΟΧΑ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ
ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
ΒΡΑΧΑΤΙ 16-17 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2021