Η προστασία της εργασίας είναι ακριβή, αλλά η ανεργία είναι ακριβότερη. Το είπε ο υπουργός Εργασίας της καγκελαρίου Μέρκελ, ο κ. Χουμπέρτους Χάιλ. Το σημαντικό δεν είναι ότι το είπε, είναι αυτό που συμβαίνει στην πράξη: περίπου 10 εκατ. εργάτες έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα επιδότησης της εργασίας, δουλεύουν με μειωμένο ωράριο, στο υπόλοιπο παρακολουθούν μαθήματα για νέες γνώσεις/δεξιότητες, το δημόσιο επιδοτεί τους μισθούς από ένα πρόγραμμα ύψους 26 δισ. ευρώ. Μη βιαστείτε να πείτε «η Γερμανία έχει λεφτά!» (και άλλες χώρες έχουν, ωστόσο έχουν άλλες προτεραιότητες…), το σημαντικό είναι άλλο: με ποιον τρόπο δαπανάς όσα λεφτά έχεις. Κι έρχομαι στα καθ’ ημάς.
Το υπουργείο Εργασίας, ως γνωστόν, από καιρό φέρεται ως να μη θεωρεί ότι η ανάπτυξη της μισθωτής εργασίας είναι συστατικό βασικό στοιχείο ανάπτυξης της οικονομίας, γι’ αυτό την επιβαρύνει και πριμοδοτεί την ελεύθερη απασχόληση, αυτό έκανε και με τον ασφαλιστικό νόμο – αναρωτιέμαι πώς θα μεταχειριστεί τη μισθωτή εργασία στις επικείμενες ρυθμίσεις για την εξ αποστάσεως εργασία. Δεν παύει, όμως, να προκαλεί δυσάρεστες εκπλήξεις. Αυτό συμβαίνει με την απόφαση σύμφωνα με την οποία ένας εργοδότης μπορεί να επιβάλει εκ περιτροπής εργασία, το προσωπικό να εργάζεται εναλλάξ και με μισό μισθό, έτσι, αυθαίρετα, χωρίς αιτιολόγηση, με διευθυντικό δικαίωμα. Η απόφαση που ισχύει για 6 μήνες (μπορεί να παραταθεί) φοβάμαι ότι θα αποδειχθεί προνοητική για αθόρυβες μειώσεις μισθών εκβιαστικά, καθώς θα αποσύρεται το επίδομα των 800 ευρώ. Λογικό θα ήταν να αποσυρθεί η απόφαση.
Η κρίση (και κάθε κρίση) αποσαθρώνει τις εργασιακές σχέσεις. Γνωστός είναι ο αστεϊσμός «τυχεροί όσοι τσεπώνουν το 800άρι και κάθονται σπίτι», αλλά υπάρχει η σκοτεινή πλευρά της Σελήνης: είναι το 800άρι της αγωνίας (αφήστε που κι αυτό ακόμη δεν έχει δοθεί σε όλους τους δικαιούχους…), ο φόβος για ενδεχόμενη απόλυση ύστερα από αυτό (το υπουργείο Εργασίας «απαγορεύει τις απολύσεις» αλλά τις επιτρέπει μετά την παρέλευση δύο μηνών από την καταβολή του επιδόματος…), οι εργοδοτικοί εκβιασμοί για «μαύρη» εργασία, η γενικευμένη αβεβαιότητα αφού κανείς, μισθωτός ή επιχείρηση, δεν γνωρίζει τι θα ισχύσει μετά, σε τι μπορεί να προσβλέπει, σε τι να υπολογίζει τον επόμενο μήνα, όλα αυτά βαραίνουν τον κόσμο της εργασίας, αυτά θα έπρεπε να τα περιορίζει ή/και να τα αντισταθμίζει μια πολιτική εργασίας. Πολύ περισσότερο, όταν προβλέπεται εκτίναξη της ανεργίας στο 26-32% και πολύ απότομα. Τι θα μπορούσε να γίνει;
Κατ’ αρχάς, να δημιουργηθούν κανονικές θέσεις εργασίας, άμεσα με την έναρξη δημοσίων έργων, που μπορούν να απορροφήσουν εργατικό δυναμικό που μέχρι χθες θα εργαζόταν στον τουρισμό. Παράλληλα, για να συγκρατηθεί η ανεργία κάτω από το 26-31%, αλλαγή πολιτικής απασχόλησης και ενδελεχή διερεύνηση κάθε πρότασης και δυνατότητας, όπως: στοχευμένη επέκταση του κατώτατου εγγυημένου εισοδήματος.
Διεκδίκηση κεφαλαίων πάνω από 1,4 δισ. από το πρόγραμμα SURE, στη λογική που τέθηκε και στη Σύνοδο Κορυφής, οι κατανομές να παίρνουν υπόψη τις ανάγκες, όχι μόνον το ΑΕΠ μιας χώρας. Τέλος, αξιοποίηση των κεφαλαίων (που δεν θα προλάβουμε να πάρουμε και θα τα χάσουμε) του Κοινωνικού Ταμείου για προγράμματα κοινωφελούς εργασίας, με βασικό μισθό, για περιορισμένο χρόνο, στο μοντέλο του εργοδότη τελευταίας προσφυγής.
