ΙΝΚΑ Κορινθίας: Κώδικας Διευθέτησης Οφειλών και Παροχής 2ης Ευκαιρίας

144

Οι ενώσεις καταναλωτών κλήθηκαν σε προγραμματισμένη συνάντηση στις 17 Σεπτεμβρίου, με τον Ειδικό Γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους στο Υπουργείο Οικονομικών  για να εκθέσουν τις απόψεις τους για τον αναμενόμενο «ΚΩΔΙΚΑ ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗΣ ΟΦΕΙΛΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗΣ 2ης ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ».

2. Από την  ανάλυση του νομοθετήματος που προωθείται από την κυβέρνηση, προκύπτει ότι οι δανειολήπτες όχι μόνο δεν θα δικαιούνται δεύτερη ευκαιρία αλλά ότι στόχος του νομοθετήματος είναι να καταδείξει στον δανειολήπτη αλλά και στον πολίτη που ακόμα δεν έχει βρεθεί σε δύσκολη θέση στην οικονομική σφαίρα ότι θα υποδουλωθεί απέναντι στον δανειστή του.

3. Αυτό θα γίνει κατορθωτό διότι υποκείμενο πτώχευσης θα είναι όχι μόνο όποιος (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) έχει την εμπορική ιδιότητα, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα, αλλά κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, δηλαδή, όποιος έχει χρέη και δεν μπορεί να τα εξυπηρετήσει, ανεξαρτήτως αν είναι επιχείρηση, μισθωτός, συνταξιούχος ή άνεργος. Και βεβαίως υφίσταται και τις συνέπειες της πτώχευσης, δηλαδή απαλλαγή από τα χρέη, με προϋπόθεση όμως, την απώλεια και ρευστοποίηση του συνόλου της περιουσίας του. Επίσης, με τη νέα διάταξη, μπορούν να τεθούν σε πτώχευση και νομικά πρόσωπα που δεν έχουν κερδοσκοπικό χαρακτήρα, π.χ. σύλλογοι, σωματεία κλπ. (άρθρο 2).

4. Η αδυναμία πληρωμής μέχρι σήμερα τεκμαίρεται όταν αποδεικνύεται μόνιμη και γενική αδυναμία πληρωμής.

5. Με τις προβλέψεις όμως του νομοσχεδίου, οι πιστωτές (τράπεζες – funds, ως και δημόσιο ) θα μπορούν να οδηγήσουν τον οφειλέτη σε πτώχευση, εάν επί εξάμηνο δεν καταβάλει το 40% των ληξιπρόθεσμων οφειλών του (60% για πτωχεύσεις μικρού αντικειμένου- φυσικών προσώπων). Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με το ότι αίτηση για πτώχευση μπορεί να υποβάλει και ένας μόνος πιστωτής, σημαίνει ότι μία Τράπεζα μόνο, μπορεί να οδηγήσει τον οφειλέτη σε πτώχευση, αν δεν εξυπηρετεί κανονικά τις δόσεις του για ένα εξάμηνο. Αν κάποιος λοιπόν, δεν μπορεί να πληρώσει το στεγαστικό του δάνειο, επί ένα εξάμηνο, επειδή π.χ. τέθηκε σε εκ περιτροπής εργασία με τα νέα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας και έχασε το μισό εισόδημα του, θα μπορεί να τεθεί σε διαδικασία πτώχευσης από τους δανειστές του. (άρθρα 3 και 5).

6. Στην πτωχευτική περιουσία, στην οποία φυσικά εντάσσεται όλη η ακίνητη περιουσία του οφειλέτη, ακόμα και η κύρια κατοικία, περιλαμβάνεται επίσης, «το μέρος του ετησίου εισοδήματός που υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης.» Δηλαδή, εφόσον ισχύει η πτώχευση και για φυσικά πρόσωπα, μπορούν να ενταχθούν στην πτωχευτική περιουσία και εισοδήματα όπως μισθοί και συντάξεις, εφόσον ξεπερνούν ένα ποσό, που καθορίζεται σήμερα περίπου στα 540 ευρώ ανά άτομο και 900 ευρώ για ζευγάρι, ενώ μέχρι σήμερα ο μισθός ήταν ακατάσχετος στο σύνολο του για χρέη προς ιδιώτες (όχι για το κράτος). Ο μισθός παραμένει βέβαια ακατάσχετος, αλλά με την συγκεκριμένη διατύπωση, εφόσον δεν εξαιρείται ρητά, μπορεί να ενταχθεί στην πτωχευτική περιουσία και έτσι με δικαστική απόφαση, μέρος του να κατευθύνεται στους πιστωτές. (άρθρο 18)

7. Περαιτέρω, καταργείται η διάταξη του ισχύοντος πτωχευτικού κώδικα (άρ. 71) που προέβλεπε ότι: «Ο εισηγητής (του Πτωχευτικού Δικαστηρίου)  μπορεί, με αιτιολογημένη διάταξή του, μετά από πρόταση του συνδίκου, να επιτρέπει την καταβολή του αναγκαίου χρηματικού ποσού (από τα εισοδήματα της υπό πτώχευση εταιρείας) προς τον οφειλέτη για τη στοιχειώδη διατροφή αυτού και της οικογένειάς του που περιλαμβάνει τα απολύτως αναγκαία για τη συντήρησή τους». Συνεπώς, ακόμα και το δικαίωμα στην ελάχιστη αξιοπρεπή διαβίωση του οφειλέτη, υποχωρεί μπροστά στα συμφέροντα των πιστωτών.

8. Εισάγεται χειροτέρευση της θέσης των εργαζόμενων, όπως και του Δημοσίου και ασφαλιστικών ταμείων και φυσικά, μικρότερων πιστωτών (προμηθευτών κλπ) και των υπόλοιπων πιστωτών, προς όφελος των Τραπεζών.

9. Συγκεκριμένα, στο άρθρο 97 του Νομοσχεδίου, προβλέπεται νέα διάταξη σύμφωνα με την οποία: «Προστίθενται ως πρώτη τάξη των γενικών προνομίων του άρθρου 975 Κ.Πολ.Δ. οι απαιτήσεις από χρηματοδοτήσεις οποιασδήποτε φύσεως προς την επιχείρηση του οφειλέτη, προκειμένου να εξασφαλιστεί η συνέχιση της δραστηριότητας και των πληρωμών της, η διάσωσή της και η διατήρηση ή επαύξηση της περιουσίας της, με βάση τη συμφωνία εξυγίανσης του παρόντος κώδικα. Το ίδιο προνόμιο έχουν και απαιτήσεις προσώπων που, με βάση τη συμφωνία εξυγίανσης, συνεισέφεραν αγαθά ή υπηρεσίες προς το σκοπό συνέχισης της δραστηριότητας της επιχείρησης και των πληρωμών, για την αξία των αγαθών ή των υπηρεσιών που συνεισέφεραν. Επίσης, το ίδιο προνόμιο έχουν και απαιτήσεις από χρηματοδότηση κάθε φύσης και παροχή αγαθών και υπηρεσιών προς την επιχείρηση του οφειλέτη που δίδονται για τους σκοπούς του πρώτου εδαφίου και γεννώνται κατά το χρονικό διάστημα των διαπραγματεύσεων για την επίτευξη συμφωνίας εξυγίανσης, το οποίο δύναται να απέχει έως έξι (6) μήνες, κατ` ανώτατο όριο, από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επικύρωσης.»

10. Το άρθρο 975 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας που αναφέρεται, προβλέπει τη σειρά κατάταξης των πιστωτών σε περίπτωση πλειστηριασμού (σε περιουσιακό στοιχείο του οφειλέτη) ή πτώχευσης. Στο άρθρο αυτό, προηγούνται οι απαιτήσεις για έξοδα κηδείας, νοσήλεια του οφειλέτη και έξοδα διατροφής μελών της οικογένειάς του και αμέσως μετά έρχονται οι απαιτήσεις από δεδουλευμένα εργαζομένων, αποζημιώσεις απόλυσης, αμοιβές εξαρτημένων ελεύθερων επαγγελματιών και απαιτήσεις δημοσίου για ΦΠΑ και ασφαλιστικών ταμείων. Ήδη η ικανοποίηση των χρεών προς εργαζόμενους, είχε γίνει πιο δύσκολη με την ένταξη στην ίδια τάξη των απαιτήσεων ασφαλιστικών ταμείων και Δημοσίου, οι οποίες συνήθως λόγω όγκου, μείωναν πολύ το ποσοστό που κατέληγε σε εργαζόμενους.

11. Όμως πλέον, με την νέα διάταξη, γίνεται ακόμη πιο δύσκολη, καθώς μπαίνει σαν πρώτη τάξη προνομιούχων απαιτήσεων, οι οφειλές από χρηματοδοτήσεις προς την επιχείρηση κατά το στάδιο της εξυγίανσης, οι οποίες όπως γίνεται εύκολα κατανοητό, μόνο από Τράπεζα μπορούν να προέρχονται. Έτσι λοιπόν, τα χρέη προς τους εργαζόμενους και λοιπές αμοιβές εργασίας γίνεται ακόμη πιο δύσκολο να ικανοποιηθούν, αφού προηγούνται οι Τράπεζες που έδωσαν δανειοδότηση στην διάρκεια της εξυγίανσης.

12. Ο Πτωχευτικός Κώδικας συμπληρώνεται με ειδικές ρυθμίσεις για τους δανειολήπτες που καλύπτονταν έως τώρα από το νομοθετικό πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας.

13. Προβλέπεται κρατικός φορέας απόκτησης – επαναμίσθωσης  για τις πρώτες κατοικίες των φυσικών προσώπων που θα πτωχεύσουν και ο οποίος θα αποκτά την ιδιοκτησία αυτών των κατοικιών, αποπληρώνοντας τους πιστωτές και στη συνέχεια θα τα νοικιάζει στους οφειλέτες. Συγκεκριμένα, στο άρθρο 166 προβλέπεται ότι «Σε περίπτωση που ευάλωτος κηρυχθεί σε πτώχευση σύμφωνα με το πρώτο κεφάλαιο του Κώδικα Φερεγγυότητας και Δεύτερης Ευκαιρίας ή σε περίπτωση που επισπεύδεται σε βάρος της κύριας κατοικίας του αναγκαστική εκτέλεση από ενυπόθηκο ή προσημειούχο πιστωτή, δύναται να υποβάλει αίτημα στον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης για τη μεταβίβαση σε αυτόν της κύριας κατοικίας του και την μίσθωσή της από αυτόν.»

14. Στο σχέδιο Νόμου που κατατέθηκε στη διαβούλευση, η έννοια του ευάλωτου περιλαμβάνει ένα πολύ περιορισμένο εύρος δικαιούχων. Συγκεκριμένα, «φυσικό πρόσωπο το οποίο δεν ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα» και «στο πρόσωπο του οποίου πληρούνται σωρευτικά τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια και λοιπά κριτήρια που εκάστοτε ισχύουν σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 του ν. 4472/2017.». Δηλαδή ευάλωτοι θεωρούνται μόνο οι εκάστοτε δικαιούχοι του «επιδόματος στέγασης» όπως αυτοί προσδιορίζονται κάθε φορά με Υπουργική Απόφαση και με ανώτατο ατομικό εισοδηματικό όριο 9.600 ευρώ, δηλαδή 685 ευρώ τον μήνα.

15. Η μίσθωση θα γίνεται για 12 χρόνια. Κατά τη διάρκεια της μίσθωσης ή με την λήξη αυτής, ο μισθωτής μπορεί να ζητήσει επέκταση της μίσθωσης για 20 χρόνια, με επαναπόκτηση της κύριας κατοικίας, πληρώνοντας ένα τίμημα επαναγοράς -εκτός από τα μισθώματα- που θα καθορίζεται  με Υπουργικές Αποφάσεις (Υπουργείου Οικονομικών). Μετά τη λήξη της 20ετίας αποκτά την κυριότητα (σύμβαση τύπου leasing).O «Φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης» θα συσταθεί με προικοδότηση κεφαλαίου από το Δημόσιο, θα τιτλοποιεί τις απαιτήσεις του από ενοίκια και θα αναθέσει τη διαχείριση των κατασχεμένων ακινήτων σε εταιρεία διαχείρισης.

16. Ουσιαστικά λοιπόν, το κράτος αναλαμβάνει να εγγυηθεί και πάλι, υπέρ των τραπεζών τα κόκκινα δάνεια, ως εξής: Αποκτώντας την -πολλές φορές δύσκολο να ρευστοποιηθεί ή αξιοποιηθεί- ιδιοκτησία των βεβαρυμένων ακινήτων, αναλαμβάνει να αποπληρώσει τους πιστωτές του υπερχρεωμένου οφειλέτη στο ύψος της εμπορικής της αξίας κατά τον χρόνο της πτώχευσης και στη συνέχεια, αφού οι Τράπεζες έχουν εισπράξει τις οφειλές τους και δεν κινδυνεύουν από άγονους πλειστηριασμούς, ο κρατικός φορέας αναλαμβάνει να εισπράξει το ποσό από τον οφειλέτη, ως ενοίκιο για μακροχρόνια μίσθωση. Αν ο οφειλέτης καταφέρει να ανταποκριθεί, μπορεί να πάρει πίσω το σπίτι του. Αν όχι, αυτό μένει στο Δημόσιο και για να επαναεισπράξει τα ποσά που έχει δαπανήσει, ίσως αναγκαστεί να τα πουλήσει όσο- όσο πάλι στις Τράπεζες και τα fund για να τα «αξιοποιήσουν». Αλλιώς θα μείνει με τα χαμηλής αξίας ακίνητα και οι υπερχρεωμένοι δανειολήπτες θα υποστούν έξωση.

17. Για να αποκτά ρευστότητα, ο «Φορέας» θα αναγκάζεται να τιτλοποιεί απαιτήσεις από τα ενοίκια, άρα οι Τράπεζες και τα fund θα έχουν πάλι πεδίο κερδοσκοπίας με τις απαιτήσεις αυτές. Με λίγα λόγια, οι Τράπεζες εξασφαλίζονται με το μέγιστο της αξίας που θα μπορούσαν να πάρουν από τα ακίνητα, ενώ το κόστος συντήρησης, ο κίνδυνος μείωσης της αξίας τους και γενικότερα το ρίσκο, μοιράζονται στον οφειλέτη και στο Δημόσιο.

18. Σαν τυρί στη φάκα, η κυβέρνηση προβάλλει την αποτυχημένη συνταγή του εξωδικαστικού μηχανισμού, που θέσπισε η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ μετά την κατάργηση της σχετικής διάταξης του Νόμου Κατσέλη. Η γενίκευση μιας παρόμοιας διαδικασίας στο πλαίσιο του πτωχευτικού κώδικα, προϊδεάζει για την αποτυχία αυτής της προληπτικής διαδικασίας και την ανεξέλεγκτη εξάπλωση των πτωχεύσεων. Άλλωστε, οι περισσότερες διατάξεις του νέου Κώδικα αποσκοπούν στην απλοποίηση και την επιτάχυνση της διαδικασίας της πτώχευσης, προς όφελος φυσικά κυρίως των Τραπεζών.
19. Για όλους αυτούς τους λόγους το Ινστιτούτο Καταναλωτών Κορινθίας με αίσθηση ευθύνης απέναντι στους καταναλωτές που αντιπροσωπεύει και απέναντι στην Κορινθιακή και την Ελληνική κοινωνία γενικότερα, καλεί τους βουλευτές Κορινθίας κυβερνητικούς και μη να καταψηφίσουν το αισχρό αυτό νομοθέτημα, που είναι πρόδηλα αντισυνταγματικό, στα πλαίσια του όρκου που έδωσαν για να τηρούν το Σύνταγμα.

20. Το ίδιο καλεί και τα δημοτικά συμβούλια των δήμων της Κορινθίας να εκδώσουν ψηφίσματα του κατάπτυστου νομοθετήματος και να απαιτήσουν ακόμα και αν ψηφιστεί την αντικατάστασή του από νομοθέτημα που πρωτίστως θα προστατεύει την μόνη πρώτη κατοικία των δανειοληπτών που εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και της εφαρμογής των μνημονίων δεν μπορούν πλέον να εξυπηρετήσουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις.

21. Περιμένουμε επιτέλους τόσο οι βουλευτές όσο και οι δημοτικοί σύμβουλοι να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και να πουν όχι στη συνέχιση των μνημονίων που έχουν γονατίσει την Ελληνική κοινωνία.

Κόρινθος 24/10/2020

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ