Πλατεία Ομονοίας: Η εξέλιξή της μέσα από φωτογραφίες – βίντεο

148

Αλλάζει πρόσωπο η πλατεία Ομονοίας και μέχρι τέλος του μήνα θα παραδοθεί στη νέα της μορφή στους κατοίκους της Αθήνας.

Την Πέμπτη το σιντριβάνι γέμισε νερό, ενώ ο δήμαρχος Αθηναίων με μήνυμά του στον λογαριασμό του στο facebook προχώρησε στα “αποκαλυπτήρια της νέας εικόνας της ιστορικής πλατείας.

Πρόκειται για μία από τις παλαιότερες κεντρικές πλατείες της Αθήνας και. Αποτελεί κόμβο των οδών Πανεπιστημίου, Σταδίου, Αθηνάς, Πειραιώς, Αγ. Κωνσταντίνου και 3ης Σεπτεμβρίου.

Η πλατεία διαμορφώθηκε το 1846 και αρχικά πήρε το όνομα Πλατεία Ανακτόρων. Εικάζεται ότι κατά το αρχικό πολεοδομικό σχέδιο της Αθήνας το 1834 (ίσως και το 1833) που έγινε από τους αρχιτέκτονες Σταμάτη Κλεάνθη και Έντουαρτ Σάουμπερτ ο συγκεκριμένος χώρος προοριζόταν για την ανέγερση των Ανακτόρων. Στη συνέχεια προς τιμήν του Βασιλιά Όθωνα η πλατεία μετονομάστηκε σε Πλατεία Όθωνος, ώσπου το 1862 έλαβε το σημερινό της όνομα Πλατεία Ομονοίας, όταν στον χώρο δόθηκε όρκος «ομονοίας» από τους αρχηγούς των αντίπαλων πολιτικών παρατάξεων της εποχής οι οποίες είχαν προκαλέσει αιματηρές ταραχές στη χώρα.

Στο τέλος του 19ου αιώνα η πλατεία δενδροφυτεύτηκε, κατασκευάστηκε στο κέντρο της πολυγωνική εξέδρα μουσικής, φωταγωγήθηκε και αποτέλεσε κέντρο κοσμικής κίνησης, καθώς πέραν από αφετηρία του σιδηροδρόμου, η είσοδος του οποίου ήταν στην οδό Αθηνάς, περιμετρικά της αναπτύχθηκαν σημαντικά ξενοδοχειακά κτίρια.

Από το 1925 έως το 1930 έγινε ανασκαφή της πλατείας και δημιουργήθηκε υπόγειος σταθμός του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου Πειραιώς – Αθηνών, αιτία της ανάπλασής της. Η Πλατεία Ομονοίας έγινε κυκλική, ενώ τοποθετήθηκαν μαρμάρινα κιγκλιδώματα στις εισόδους του υπόγειου σταθμού, η όψη της έφερνε πλέον σε ευρωπαϊκά πρότυπα και η ευρύτερη περιοχή απέκτησε σταδιακά σημαντικό εμπορικό χαρακτήρα.

Η χρήση του σταθμού στην Ομόνοια δημιούργησε την ανάγκη κατασκευής υπόγειου εξαερισμού και το 1931 ο δήμαρχος Αθηναίων Σπύρος Μερκούρης ανακοίνωσε την ανάπλαση της πλατείας στην οποία οι τρύπες των αεραγωγών προβλεπόταν να καλυφθούν με τη μορφή ψηλών κιόνων στη βάση των οποίων θα τοποθετούνταν αγάλματα των εννέα Μουσών. Αντί των εννέα Μουσών της μυθολογίας τοποθετήθηκαν οκτώ αγάλματα για λόγους συμμετρίας και έστω κι αν το πρόβλημα του εξαερισμού του υπόγειου σταθμού είχε καλυφθεί το αισθητικό αποτέλεσμα της πλατείας δεν ικανοποίησε τους Αθηναίους, γεγονός που οδήγησε στην αποξήλωση των Μουσών.

Η δεκαετία του ’50 αποτέλεσε χρόνο εκσυγχρονισμού για όλη την Αθήνα και βεβαίως και για την Ομόνοια. Το 1954 έγινε διαρρύθμιση στον υπόγειο χώρο του σταθμού όπου κατασκευάστηκε μια υπόγεια πλατεία με τράπεζες, ταχυδρομείο και καταστήματα, ενώ κατασκευάστηκαν και οι πρώτες κυλιόμενες σκάλες. Το 1958 διεξάχθηκε διαγωνισμός από το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων για την ανάπλαση της Πλατείας Ομονοίας τον οποίο κέρδισαν ο γλύπτης Γιώργος Ζογγολόπουλος και ο αρχιτέκτονας Κώστας Μπίτσιος. Η πρόταση των Ζογγολόπουλου και Μπίτσιου περιελάμβανε μια κυκλική υδάτινη γλυπτική σύνθεση στο κέντρο της οποίας υπάρχει το αφαιρετικό γλυπτό «Ποσειδώνας» του Γιώργου Ζογγολόπουλου. Η πλατεία αναδιαμορφώθηκε, χωρίς το γλυπτό, και τα «σιντριβάνια της Ομόνοιας» έγιναν τοπόσημο της πόλης.

Το 1988 η πλατεία μεταμορφώθηκε για ακόμη μια φορά, ενώ διατήρησε την κυκλική της μορφή, γρασίδι, λουλούδια καθώς και φοίνικες περιμετρικά την κάλυψαν. Παρ’ όλα αυτά στο κέντρο της τοποθετήθηκε το γλυπτό «Δρομέας» του γλύπτη Κώστα Βαρώτσου.

Το 2004 η Ελλάδα ήταν η χώρα τέλεσης των Ολυμπιακών Αγώνων και η Αθήνα μεταμορφώθηκε. Η “αυλαία” για την στρογγυλή πλατεία Ομονοίας με το σιντριβάνι και τον “Δρομέα” στο κέντρο της έπεσε το 1992 όταν η πλατεία έχασε το πράσινο και τον “Δρομέα” και ένας καινούργιος σχεδιασμός ξεκίνησε. Με πρόγραμμα που εφαρμόστηκε από το 2001 από το Υπουργείο Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (ΥΠΕΧΩΔΕ), την Αττικό Μετρό, την Εταιρεία Ενοποίησης Αρχαιολογικών Χώρων (ΕΑΧΑ) και τον Οργανισμό Αστικών Συγκοινωνιών Αθήνας, το ιστορικό κέντρο της πόλης αναβαθμίστηκε και η Πλατεία Ομονοίας απέκτησε παραλληλόγραμμο σχήμα, οι κυκλοφοριακές συνθήκες άλλαξαν και οι όψεις των κτιρίων που την περιέβαλαν αποκαταστάθηκαν. Η αλλαγή του σχήματος της πλατείας επέτρεψε τη σημαντική αύξηση της επιφάνειάς της και είχε στόχο την απόδοση μεγαλύτερου χώρου κυκλοφορίας στους πεζούς. Στη νέα πλατεία τοποθετήθηκε το γλυπτό «Πεντάκυκλο» του Γιώργου Ζογγολόπουλου με το οποίο ο διεθνούς φήμης Έλληνας γλύπτης έλαβε μέρος στην Μπιενάλε Βενετίας το 2001.

Το 2015 με το πρόγραμμα “RE-THINK Athens” – «ΞΑΝΑ- ΣΚΕΨΟΥ την Αθήνα» η Πλατεία Ομονοίας προβλεπόταν να αναδιαμορφωθεί. Το πρόγραμμα πραγματοποιήθηκε με τη συνεργασία του Υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων (ΥΠΥΜΕΔΙ), του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), του Υπουργείου Πολιτισμού Τουρισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟΤ) και των φορέων Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος Αθήνας (ΟΡΣΑ), Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων Αθήνας (ΕΑΧΑ), Αττικό Μετρό, Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθήνας (ΟΑΣΑ). Το Κοινωφελές Ίδρυμα Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης ανέλαβε τις δαπάνες του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού και των απαιτούμενων μελετών για το έργο.

Πηγή: Βικιπαίδεια, Πηγή φωτογραφιών: Αρχείο ΗΣΑΠ, μηχανή του χρόνου

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ