Απόστολος Ε. Παπαφωτίου-Ανασκαφή 2023 στην Τενέα – Έναρξη ανασκαφής-φωτο

58

Από της 1ης Σεπτεμβρίου πραγματοποιείται και φέτος για ενδέκατη συνεχή χρονιά συστηματική Ανασκαφική Έρευνα στην Αρχαία Τενέα στο Χιλιομόδι Κορινθίας, υπό τη διεύθυνση της Επίτιμης Γενικής Διευθύντριας Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς Δρ. Έλενας Κόρκα. Το ερευνητικό πρόγραμμα, υποστηρίζεται από μια σπουδαία διεπιστημονική ομάδα, αρχαιολόγων με υπεύθυνη την κα. Π. Ευαγγέλογλου, αρχαιολόγο της ΕΦΑ Κορινθίας, νομισματολόγων με υπεύθυνο το Δρ. Κ. Λαγό, ανθρωπολόγων με υπεύθυνη την αναπληρώτρια καθηγήτρια του Δ.Π.Θ. κα. Χρ. Παπαγεωργοπούλου, τοπογράφων με υπεύθυνο τον καθηγητή αγρονόμων και τοπογράφων μηχανικών του Ε.Μ.Π. κ. Α. Γεωργόπουλο και από πολλούς άλλους συνεργάτες. Η ανασκαφή θα λήξει την 15η Οκτωβρίου 2023.

Το μέγεθος και η δυναμική της πόλης συνεχίζει να εντυπωσιάζει και με τα φετινά ανασκαφικά αποτελέσματα. Η Τενέα είναι μια πόλη που συνδέεται ιδιαίτερα με την αρχαία ελληνική μυθολογία. Κατά τον Θηβαϊκό κύκλο εκεί ανατρέφεται ο Οιδίποδας από τον βασιλιά Πόλυβο που τον παρέλαβε βρέφος από τον βοσκό ο οποίος τον είχε βρει εγκαταλελειμμένο.

Τα ευρήματα του προγράμματος τεκμηριώνουν την οργανωμένη κατοίκηση στην περιοχή της Τενέας από την 3ηχιλιετία. Η ποιότητα, καθώς και η ποσότητα των ευρημάτων υποδεικνύουν την ύπαρξη ενός καλά οργανωμένου οικισμού την περίοδο αυτή, τοποθετώντας για πρώτη φορά την Τενέα στο χάρτη των πρωτοελλαδικών οικισμών της βορειοανατολικής Πελοποννήσου.

Η Τενέα, σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές, κατοικήθηκε από Τρώες αιχμαλώτους που μετέφερε ο Αγαμέμνονας από την Τένεδο, μετά τη λήξη του Τρωικού πολέμου. Στα χρόνια που ακολούθησαν η πόλη εξελίχθηκε σε σημαντικό κέντρο της αρχαιότητας. Συμμετείχε στον αποικισμό των Συρακουσών υπό τον Κορίνθιο Αρχία και ήκμασε ιδιαίτερα κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους, καθόσον ήταν η μοναδική πόλη που δεν καταστράφηκε από τους Ρωμαίους, λόγω της κοινής καταγωγής των κατοίκων της από την Τένεδο.

Ο πλούτος της πόλης αποκαλύπτεται συνεχώς από τις ανασκαφές οι οποίες δεικνύουν ότι πρόκειται για μία μεγάλη, πλήρως αναπτυγμένη και πλούσια πόλη με ζωή πολλών αιώνων. Ήδη έχει εντοπιστεί και περιοχή της κλασικής πόλης. Όλες τις περιόδους ήταν ανθηρή, παραγωγική με έντονη καλλιτεχνική παρουσία και μεγάλη εμπορική κίνηση. Φαίνεται ότι το λιμάνι των Κεγχρεών ήταν το επίνειο της και εξασφάλιζε τις επαφές με την ανατολή στο πλαίσιο της εξωστρέφειας, κοινό χαρακτηριστικό της Κορινθίας, που την διέκρινε.

Είναι γνωστή η ταυτοτική σχέση του πρώην Περιφερειάρχη Πελοποννήσου κ. Πέτρου Τατούλη και της παράταξης της «Νέας Πελοποννήσου» με το πολύμορφο τοπίο του πολιτισμού. Είτε αυτά αφορούν ανασκαφές, μελέτες, προβολές, αξιοποιήσεις των αρχαιολογικών και ιστορικών χώρων, είτε σχεδιασμούς, είτε έργα αρχαιολογικού τοπίου, πολιτισμού και δράσεις μαζί με τους πολίτες.

Έτσι από τη πρώτη στιγμή το 2013 στεκόμαστε αρωγοί και υποστηρικτές στο τεράστιο έργο της ανασκαφής που κάθε χρόνο αποκαλύπτει μοναδικά ευρήματα και εκθέματα και εμπλουτίζει τις γνώσεις μας για τη μεγάλη αυτή πόλη της Τενέας. Η αποκάλυψη της οποίας συνεχώς εντυπωσιάζει για το μέγεθος και την ευρωστία της πόλης και το δυναμισμό των κατοίκων και η οποία απαιτεί συνεχείς εργασίες και συστηματική έρευνα.

Γενικά, σε όλες τις δράσεις πολιτισμού, δεν περιοριζόμαστε μόνο στην έρευνα αλλά συνεχίζουμε αμέσως στα επόμενα βήματα που είναι η προβολή, η αξιοποίηση και η ένταξη του χώρου στην κοινωνία και στα κοινωνικά δρώμενα. Η Τενέα σε λίγα χρόνια, ως μία πόλη της αρχαιότητας όλων των εποχών, θα αποτελέσει ένα πόλο επισκέψεων ως ένα ανοικτό μουσείο όχι μόνο της πόλης αλλά και της ευρύτερης περιοχής στην οποία συναντώνται όλες οι ιστορικές φάσεις της πατρίδας μας. Είναι ιδιαίτερα μεγάλο το πολιτιστικό απόθεμα που υπάρχει στην περιοχή με εντοπισμένους ιστορικούς και αρχαιολογικούς χώρους, το οποίο απαιτεί την ενιαία αντιμετώπιση βάσει ενός ολιστικού σχεδιασμού. Ένα διαχειριστικό σχέδιο της ευρύτερης περιοχής της Τενέας ως μία πολιτισμική και χωρική ενότητα θα αποτελεί το πλαίσιο των εργασιών που πρέπει να γίνουν για την υλοποίηση των στόχων μας.

Δρ. Απόστολος Ε. Παπαφωτίου

Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π.

Οικονομολόγος Ε.Κ.Π.Α.